Vlasinsko jezero – dragulj jugoistočne Srbije
Vlasinsko jezero, sa svojom izvanrednom lepotom i bogatom istorijom, predstavlja pravo blago jugoistočne Srbije. Ovo drugo po veličini jezero u zemlji zauzima površinu od impozantnih 16,5 kvadratnih kilometara. Smestilo se u prelepom kraju jugoistočne Srbije, na teritoriji opštine Surdulica, udaljeno svega 30 kilometara od doline Južne Morave na zapadu, i granice sa Bugarskom na jugu. Ali to nije sve – Vlasinsko jezero se ponosi i svojom nadmorskom visinom od 1213 metara, što ga čini najvišim jezerom u Srbiji.
Nastanak i istorija Vlasinskog jezera
Istorija Vlasinskog jezera seže duboko u prošlost. Na mestu gde danas blista ovo prelepo jezero, nekada se prostirala ogromna tresava poznata kao Vlasinsko blato, sa ševarom, trskom i samo povremenim vodenim površinama. Iz ove oblasti izvirala je reka Vlasina, koja je u konačnici formirala ovo impozantno jezero.
Istorijski zapisi o Vlasinskoj visoravni potiču još iz osamnaestog veka, a ova oblast je bila poznata kao Vlasinsko blato ili Vlasinska tresava zbog nagomilanog treseta i blata nastalog usled spiranja rečnih tokova. Na ovaj način, kanjon dug 20 kilometara postao je močvara sa peskom na nekim mestima.
Izgradnja brane Vlasinskog jezera trajala je od 1946. do 1949. godine, a jezero je počelo da se puni 9. aprila 1949. godine, da bi 1954. godine dostiglo svoj pun kapacitet od čak 165 miliona kubnih metara vode.
Nakon izgradnje, jedan deo jezera bio je prekriven plovećim ostrvima, delovima treseta koji su se odvojili od dna novoobrazovanog jezera. Ostrva su prvobitno bila pričvršćena za obalu, ali se kasnije uočila njihova jedinstvenost, i danas možete videti nekoliko plovećih ostrva na Vlasinskom jezeru.
Geografske i hidrološke karakteristike Vlasinskog jezera
Osnovne karakteristike Vlasinskog jezera su zaista zadivljujuće. Sa površinom od 16,5 kvadratnih kilometara, ovo je drugo najveće jezero u Srbiji, odmah iza Đerdapskog jezera. U svom punom sjaju, jezero dostiže dužinu od 9 i širinu od 3,5 kilometara, sa maksimalnom dubinom od 35 metara i prosečnom dubinom od oko 25 metara. Ukupni kapacitet jezera iznosi impozantnih 165 miliona kubnih metara vode.
Jezero je okruženo planinama Plana, Gramada, Vardenik i Čemernik, nadmorske visine od 1213 metara. Boja vode varira od sivo-plave uz obalu do tamno plave u središtu jezera, sa zelenim priobalnim površinama. Jezero svakog minuta prima 2 kubika vode, a reke koje ga hrane uključuju Vlasinu, Jermu, Božičku reku, Lisinsku reku, Ljubatsku reku, Strvnu i Čemernicu. Ako uzmemo u obzir i njihove pritoke, sliv Vlasinskog jezera obuhvata preko 100 reka.
Zanimljivo je da veliki deo ovih reka ne ulazi u jezero prirodno; njihov tok je promenjen i sada se preusmeravaju kroz kanale ili cevi. Kanali koji dovode vodu iz okolnih reka i potoka u sliv Vlasinskog jezera ukupno su dugački 60 kilometara. Kanal Čemernik, na primer, snabdeva vodom iz Čemernice i transportuje je kroz tunel do brane, sa dužinom od 14,8 kilometara. Kanal koji dovodi vodu iz reke Strvne iznosi 16 kilometara, iz Jermine 7,5 kilometara, a iz Božice čak 22 kilometra.
Brana Vlasinskog jezera – remek delo inženjerstva
Vlasinsko jezero se može pohvaliti i svojom impozantnom branom koja se nalazi na nekadašnjem toku reke Vlasine. Ova brana je izgrađena od zemlje i ima visinu od 34,43 metara, od čega se 25,7 metara nalazi iznad površine vode. U temelju brane dužina iznosi 239 metara, dok je u kruni brane dužina 139 metara, sa širinom od 5,5 metara. Ukupno je ugrađeno 330 hiljada kubika zemlje u branu. Uzvodna strana brane je obložena kamenim blokovima, dok je nizvodna strana opremljena četiri kaskade i potpuno prekrivena travom.
Ploveća ostrva – jedinstvena atrakcija Vlasinskog jezera
Pored svojih fiksnih ostrva poput Stratorije i Dugog Dela, Vlasinsko jezero je takođe poznato po svojim plutajućim ostrvima. Ova ostrva se vremenom menjaju i formiraju od podvodnog biljnog sveta koji se otkida sa dna jezera i izranja na površinu. Na nekim od ovih ostrva možete videti vrbe i breze, drveće koje je karakteristično za ovu oblast.
Okolina Vlasinskog jezera – Prirodne lepote i kulturno nasleđe
Osim samog jezera, okolina nudi mnogo toga za istraživanje. Pored kupanja u jezeru i ribolova, posetioci mogu uživati u posetama kulturnim spomenicima i etnografskim vrednostima kao što su crkva Svetog Ilije na Vlasina Ridu, manastir u Palji, crkva u Božici, Klisura u Surdulici, crkva Svetog Nikole u Crnoj Travi, crkva Svetog Pantelejmona u Brodu, selu kod Crne Trave, kula u Klisuri, crkva u Klisuri, crkva u Kolunici i crkva Svetog apostola Petra u Ruplju.
Okolina Vlasinskog jezera obiluje prirodnim lepotama. Planine Plana, Gramada, Vardenik i Čemernik nadvisuju jezero i pružaju predivan ambijent za istraživanje. U podnožju ovih planina smesti se oko 60 vlasinskih naselja, prepletanih bistrim potocima i rečicama, često sa šumovitim klisurama.
Vlasinsko jezero - raj za ribolovce
Vlasinsko jezero je raj za ribolovce. Prvo poribljavanje jezera izvršeno je u proleće 1953. godine, kada je pušteno oko 500.000 komada pastrmki iz Ohridskog jezera. Osim pastrmki, jezero je poribljavano i somovima, grgečima, bodorkama, karašima i klenovima. Tokom osamdesetih godina, u jezero su uneseni i Amuri kako bi se suzbila bujna podvodna vegetacija.
Svake godine se na Vlasinskom jezeru održava takmičenje ribolovaca pod nazivom „Vlasinska somovijada„. Pravila takmičenja propisuju da je pecanje dozvoljeno samo iz čamca, a pobednik je onaj koji ulovi najtežeg soma. Ovo nadmetanje traje dva dana i obično se održava tokom leta. Najveći som uhvaćen na Vlasinskom jezeru do sada težio neverovatnih 46 kilograma i imao je impresivnih 203 centimetra.
Klima, flora i fauna – Uživajte u zdravom i raznovrsnom okruženju
Kada je reč o klimi, flori i fauni, Vlasinsko jezero ima mnogo toga da ponudi. Klima u ovom regionu je subplaninska, sa kratkim, suvim i svežim letima, i hladnim zimama. Januar je najhladniji mesec, dok je avgust najtopliji, sa prosečnom temperaturom oko 16 stepeni Celzijusa. U avgustu se površinska voda u jezeru zagreje na oko 21 stepen, što ga čini idealnim za kupanje. Tokom zime, površinu jezera prekriva ledena kora, koja može dostići debljinu od čak 70 centimetara. Klima Vlasinskog jezera je poznata po povoljnom uticaju na anemične osobe i mogućem poboljšanju krvne slike.
Flora i fauna oko Vlasinskog jezera takođe su raznovrsne i zanimljive. Beličaste breze, koje se mešaju sa smrekom, belim i crnim borom, predstavljaju jedinstveni pejzaž oko jezera. Oko samog jezera nalazi se i veći šumski kompleks sa starim i visokim bukovim stablima. Posebno je fascinantna žuta bukva, koja uvek zadržava svoju karakterističnu žutu boju lišća, i zbog toga je zaštićena kao prirodni kuriozitet ovog kraja. Biljni svet ovog regiona obuhvata i retke i ugrožene vrste kao što su rosulja i maljava breza.
Osim bogate flore, Vlasinsko jezero i njegovu okolinu naseljava i mnogo retkih vrsta ptica, kao što su siva čaplja i ćubasta plovka. Tekunica je jedna od zanimljivih vrsta životinja koje možete sresti u ovom regionu.
Legende o Vlasinskom jezeru – Zavirite u mistični svet narodnog verovanja
Vlasinsko jezero je takođe obavijeno nizom legendi koje odišu mističnim šarmom. Legenda o vodenom čudovištu priča o neobičnom vodenom biću koje je nastanjivalo jezero pre izgradnje brane i stvaranja plutajućih ostrva. Ovo čudovište se opisivalo kao džinovski konj i verovalo se da je moćno i neuništivo. Stanovnici su čak organizovali krstaške pohode kako bi se oslobodili ovog čudovišta, a legenda kaže da je često izranjalo na obale jezera i uništavalo stoku. Narod je verovao da ova avet ima moć da brzo proguta stoku koja pase oko jezera i time se nahrani na nekoliko dana, nakon čega miruje na dnu jezera.
Druga legenda govori o kravi Ruži, koja je zalutala na ostrvo u sredini jezera dok je pasla na malom poluostrvu koje se otcepilo od obale.
Najintrigantnija legenda o Vlasinskom jezeru govori o neuništivosti reke Vlasine. Iako je stvoreno zemljanom branom, reka Vlasina nije uništena. Čak i nakon izgradnje brane, Vlasina je ponovno pronašla svoj put i nastavila teći. Legenda kaže da je Vlasina besmrtna i neuništiva, čime ova reka i dalje caruje ovim planinama.
Vlasinsko jezero - ogroman turistički potencijal
Vlasinsko jezero poseduje ogroman turistički potencijal, koji tek treba da bude potpuno iskorišćen. Vlasinsko jezero je pravo prirodno čudo, sa svojim jedinstvenim lepotama, bogatom florom i faunom, i zanimljivim legendama koje ga okružuju. Posetom ovom biseru jugoistočne Srbije, imate priliku da doživite prirodnu lepotu ovog regiona i da istražite njegove tajanstvene priče.
Vlasinsko jezero mapa
Dani piva
Dani piva u Zrenjaninu Dani piva – 06.08 – 11.08.2024. Manifestacija Dani piva u Zrenjaninu predstavlja značajan kulturno-turistički događaj koji
Turizam u Srbiji
Turizam u Srbiji Sadržaj: Turizam u Srbiji se intenzivno razvija, što nimalo ne čudi jer Srbija je zemlja prepuna prirodnih
Najneobičniji smeštaj u Srbiji
Najneobičniji smeštaj u Srbiji Da li ste spremni da se upustite u nezaboravnu avanturu kroz najneobičnije smeštaje koje smo otkrili
Hrana sa sela – ukusi kroz sva 4 godišnja doba
Hrana sa sela – ukusi kroz sva 4 godišnja doba Hrana sa sela Ne postoji osoba koja može da odoli
Seoski turizam – prilika da oživite uspomene
Seoski turizam – prilika da oživite uspomene Zamislite sledeći odmor kao priliku za potpuno opuštanje i beg od svakodnevnog stresa
Rakija – čuvar tradicije kroz vekove
Rakija – čuvar tradicije kroz vekove Sadržaj: Rakija je više od samo pića – ona predstavlja deo kulture, tradicije i
Dani ludaje – 4 dana narandžaste euforije
Dani ludaje – 4 dana narandžaste euforije Dani ludaje predstavljaju višednevnu manifestaciju koja svake godine obogaćuje život grada Kikinde. Sa
Rajkova pećina – legenda o srpskom Robin Hudu
Rajkova pećina – legenda o srpskom Robin Hudu Rajkova pećina, poznata kao jedna od najlepših u Srbiji, nalazi se na
Muzej Staro selo Sirogojno
Muzej Staro selo Sirogojno Dobrodošli u srce zlatiborske tradicije, dobrodošli u Muzej Staro selo Sirogojno u slikovitom istoimenom selu ,
Sava Savanović – Vampir čiji je dom bio ukleta vodenica
Sava Savanović – vampir čiji je dom bio ukleta vodenica U srcu srpskog folklora leže priče koje ne samo da
Gostilje – kandidat za najbolje selo sveta
Gostilje – kandidat za najbolje selo sveta Selo Gostilje, smestilo se na visoravni Zlatibora, sada je postalo mesto od globalnog
Vikend u Srbiji – 3 mesta koja vam sigurno nisu pala na pamet
Vikend u Srbiji – 3 mesta koja vam sigurno nisu pala na pamet Vrlo verovatno da je prva asocijacija na
Spa hoteli u Srbiji – 28 najboljih hotela
Spa hoteli u Srbiji Sadržaj Iako su mnogi turisti sa ovih prostora zainteresovani za daleke i egzotične destinacije, morate znati
Golubac i Golubačka tvrđava
Golubac i Golubačka tvrđava Sadržaj: Golubac je malo mesto na obali Dunava, na ulazu u Nacionalni park Đerdap. Ovo naselje